Tarımsal üretimde asıl hedef, mümkün olan en iyi verimlilik ve kaliteyi sağlamaktır. Bu nedenle tarımsal üretimi arttırmak için gerekli olan tedbirlerin alınması oldukça önemlidir. Bu tedbirlerin ilki ise gübre seçimi ve gübreleme işlemidir. Gübre, tarımsal üretim için toprağın ve bitkinin ihtiyaç duyduğu temel besin maddelerinin kimyasal veya fiziksel ortamda kullanıma hazır hale getirilmiş bir üründür. Gübrelemede önemli olan nokta, bitkinin ya da toprağın eksik temel besin maddesinin belirlenmesi, buna göre uygun gübre seçilmesi ve gerekli şekilde gübrelenmesidir.

Organik gübre olarak adlandırılan gübreler bitki, hayvan vb. canlılara ait atıklardan hazırlanmaktadır. Kimyevi Gübre ise, kimyasal yöntemlerle üretilmiş ve bileşiminde bir veya birden fazla bitki besin maddesi içeren kimyasal maddelerdir. Katı (pril, kristal, granül ve toz) veya sıvı (çözelti ve süspansiyon) halde bulunan bu maddeler, doğrudan sulandırılarak ya da çözdürülerek toprağa uygulanabilir. Bir diğer uygulanma yöntemi ise, yapraklara ya da toprak üstü aksamlara püskürtme şeklindedir. 

Kimyevi Gübre Çeşitleri Nelerdir?

Kimyevi Gübre’de temel maddeler; azot, fosfor ve potasyumdur. Kimyevi Gübre çeşitleri ise, dört gruba ayrılmaktadır:

Azotlu Gübreler: Azot, bitkilerin bünyesindeki fizyolojik fonksiyonları, ürün kalitesini ve ürün miktarını doğrudan etkileyen bir besin maddesidir. Bitkilerde proteinin ana maddesi olan azot, güneş enerjisinin bitkiler için faydalı hale gelmesini sağlayan klorofil maddesinin yapı taşıdır. Bitki köklerinin solunumunda ve çiçeklenmenin zamanında olmasında büyük rolü vardır. Toprağın ana yapısında azot bulunmamaktadır. Organik materyal ve bitki artıklarından oluşan bir örtü, toprağın azot kaynağını oluşturmaktadır. Bununla birlikte, tarlalardaki anızın yakılması işlemiyle, başta azot olmak üzere birçok önemli besin maddesinin gaz haline gelerek havaya karışmasına neden olmaktadır. Böylece toprak fakirleşmektedir. Türkiye’deki toprakların çoğu, yetersiz azot miktarına sahiptir. Bu nedenle, bitkinin ihtiyacı olan azot miktarının, azotlu gübrelerle toprağa verilmesi gerekmektedir. Azotlu Gübreler; Amonyumlu, Nitratlı, Amonyumlu ve Nitratlı, Amidli gübreler (Üre) olarak dört gruba ayrılmaktadır. 

Fosforlu Gübreler: Fosfor, özellikle bitki gelişiminin ilk dönemlerinde oldukça etkilidir. Kök gelişimi, tohum ve meyve oluşumunda önemli rol oynayan fosfor, bitkilerde yeni hücrelerin oluşumunda ve dokuların büyümesinde etkilidir. Ayrıca bitkinin yaşamsal faaliyetlerini gösterebilmesi için gerekli olan enerjiyi yine fosfor sağlar. Toprakta bulunan fosforun kaynağı kaya ve minerallerdir. Ancak; topraktaki bulunan bu fosforun büyük bir kısmı, bitkilerin faydalanamayacağı bir formdadır. Topraktaki bu fosfor eksikliğinin giderilmesi için Fosforlu gübreler oldukça önemlidir.  Yeterli miktarda fosfor uygulanmayan bitkilerde; çiçek, meyve ve tohum zarar görür. Bitkilerin gelişimi olumsuz etkilenir ve büyümesi geriler. Bitkilerin dokusu zayıflayacağı için, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılığı zayıflar. 

Potasyumlu Gübreler: Potasyum, özellikle bitki gelişimi ve meyve oluşumu için gerekli temel bir besin maddesidir. Ayrıca bitkinin fotosentez aracılığıyla temin ettiği besinlerin faydalı olabilecekleri bölgelere taşınmasına yardımcı olur. Bitkinin su dengesini sağlayan potasyum, kullanılan azotun daha etkili olmasını sağlar. Bunlara ek olarak, bitkinin sıcağa ve soğuğa karşı direncini arttırır. Diğer elementlere göre potasyum toprakta daha fazla bulunmaktadır. Bu nedenle potasyum ilavesi yapmadan önce toprağın ölçümünün yapılması gerekmektedir. Potasyum gübresi,  tek sefer yerine birkaç seferde bitkiye verilmelidir. Dağıtılmadan, bitkinin kök ve gövdesine yakın bir şekilde uygulanmalıdır. 

Çok Besinli (Kompoze) Gübreler: Kompoze gübre, temelde kendi başına bir gübre türü olmayan, iki veya daha çok bitki besin maddesi içeren bir karışımdır. İçeriğinde Azot, Fosfor ve Potasyum mevcuttur. Gübrenin geri kalan kısmı ise dolgu maddesidir ve genellikle bu kısımda kireçtaşı kullanılmaktadır. Ayrıca; kompoze gübreler çinko, sülfat, demir gibi ilave besin elementleri de içerirler. İçeriğinde birden fazla besin maddesi bulunması nedeniyle bu gübreler, uygulamada kolaylık ve ekonomi sağlar. Daha az zaman ve daha az emekle bitkinin ve toprağın ihtiyaçlarına cevap verilmesine yardımcı olur. Ayrıca gübrelerin ayrı ayrı paketlenip saklanılmasına gerek yoktur. Türkiye’deki topraklar genellikle azot ve fosfor bakımından noksan ama potasyum bakımından zengin bir yapıya sahiptir. Bu nedenle gübre seçiminde bu üç elementin miktarlarına dikkat edilmelidir. 

Kompoze Grup;

Di Amonyum Fosfat

15.15.15 ( 55 oranı doğal cüruf malzeme dolgulu )

18.46.0 ( 36 oranı cüruf malzeme dolgulu )

Triple Super Fosfat

Super Fosfat

Kükürt ( sıcak ile ucucu ve tahriş edicidir ) gibi toprağa atılan suda çözülmeyen

Suda Çözülen Grup;

Potasyum Nitrat

Amonyum Nitrat

Potasyum Sulfat

Potasyum Klorur

Mono Potasyum Fosfat MKP

Ure

Mono Amonyum Fosfat MAP

Kalsiyum Nitrat

Kalsiyum Klorur

Tetracal

Amonyum Sulfat

Çinko Sulfat

Mangan Sulfat

Sodyum Molibdanat

Boron Etanol Amin

Demir Sulfat

Bakir Nitrat 

Bakir Sulfat

Magnezyum Nitrat

Magnezyum Sulfat

Borik Asit

Nitrik asit

Fosforik asit gibi çeşitli ana kalemlerden oluşan çeşitler mevcuttur.

Kimyevi Gübre Nasıl Yapılır? 

Kimyevi gübre, katı ve sıvı halde bulunur. Genellikle taşınması ve depolanması daha kolay olduğu için katı ve granül haldeki gübreler tercih edilir. Gübreleme zamanı; toprağa, iklime ve yetiştirilen bitkiye göre değişiklik göstermektedir. Gübreleme, genellikle ilkbaharda yapılır. Ancak, kış ayları hafif ve yağışlı olan bölgelerde ise, sonbaharda yapılmaktadır. İsteğe göre, bitkinin büyüme döneminde katı gübre, mevsim ortasında da sıvı gübre kullanılabilir. Toprağın yapısı analiz edildikten sonra, yetiştirilen bitkinin ihtiyacına göre azot, fosfor ve potasyum içeren kimyevi gübre toprağa verilir. Bitki büyümeye başladıktan sonra verilen gübreler, genellikle nitratlı ve azotlu gübrelerdir. Fosforlu gübreler ise, bitki büyüdükten sonra verilmemeli, ekim ayı öncesi ya da hemen sonrasında verilmelidir. Ayrıca azotlu gübreler oldukça hareketli bir yapıya sahip olduğu için, tek seferde toprağa vermek yerine birkaç sefer gübreleme işlemi gerçekleştirilmelidir. 

Azotlu gübrenin çeşitlerinden biri olan amonyak; %82’si azot içeren ve normal sıcaklıkta olan bir gazdır. Basınç altındayken taşınabilir durumdadır. Sıvı amonyak ise, gaz halde bulunan amonyağın çözünmesi ile elde edilir. Bu durumdayken % 20-28 civarı azot içerir. Fosfatlı gübreler ise, doğal krikalsiyum fosfatlar ve hayvan kemiklerinden elde edilen fosfatlardan imal edilir. Bu fosfatlar ince bir şekilde öğütülerek asidik topraklara uygulanabilir. Ayrıca suda çözünen potasyum gübreleri de, potasyum içeren kayalardan üretilerek zenginleştirilir. 

Kimyevi gübre fiyatları içerikleri ve çeşitlerine göre farklılık göstermektedir. Gübre fiyatları için tarimspot.com sitemizden faydalanabilir ve ürünlerimiz hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.